Σάββατο, Ιανουαρίου 08, 2011

Ζείδωρο πολυπολιτισμικό οξυγόνο

οι απολαυστικές "Αθιβολές της Ασηγωνιώτικης Ρίζας"



του Σήφη Ι Πετράκη







Αση-Γωνιώτης αναντάμ παπαντάμ. Γέννημα θρέμμα της Αση –Γωνιάς και ο ίδιος. Έχει ήδη αποθησαυρίσει σε τρία βιβλία του αληθινές ιστορίες, θρύλους, παραδόσεις, ήθη, έθιμα του χωριού του. Το τελευταίο (τέταρτο) που μόλις εκδόθηκε με τίτλο «Ορεινές Μαδαρίτικες Αθιβολές τσ’ Αση-Γωνιώτικης Ρίζας» έχει ακόμα την μυρωδιά του από το μελάνι του τυπογραφείου.
Ωστόσο, όσο η μυρωδιά του μελανιού ατονεί, τόσο οι «μυρωδιές» των αθιβολών θα παραμένουν και θα «αρωματίζουν» μόνιμα με άρωμα ανόθευτης παράδοσης την Αση-Γωνιώτικη – Χανιώτικη– Κρητική λαογραφική βιβλιογραφία μας.


------------

• Όπως γίνεται και με τα τρία πρώτα βιβλία του. Που όσο «μαρουβίζουν» τόσο αναγνωρίζεται πόσο παραδοσιακά «μυρίζουν» και γλυκο-ποτίζουν σύγχρονους και βέβαια μελλοντικούς αναγνώστες. Και αυτό το επιβεβαιώνει και ο έπαινος της Ακαδημίας Αθηνών για το προηγούμενο βιβλίο του «Ιστορίες τσ’ Αση-Γωνιώτικης Ρίζας».
• Κυρίως όμως το επιβεβαιώνει ο καταγεγραμμένος ενθουσιασμός και εκτίμηση ανθρώπων των γραμμάτων και των τεχνών, πολιτικών και αυτοδιοικητικών, που έχουν σχολιάσει δημόσια και ιδιωτικά τις «ιστορίες» και τώρα τις «αθιβολές» του Σήφη Πετράκη. Πολλές από τις οποίες, οφείλουμε να καταγράψουμε, αποκτούν ξεχωριστή ζωντάνια καθώς εμπνέουν εικαστικά, όπως και οι «ιστορίες», τον αδελφό του Χρήστο Πετράκη. Ο οποίος στο ίδιο βιβλίο, αναπαριστά με σκίτσα του πολλά από τα σπαρταριστά στιγμιότυπα των «αθιβολών».

Ζείδωρο οξυγόνο

• Τις οποίες «αθιβολές», αυτή τη φορά προλογίζει ο πρώην νομάρχης Χανίων κ. Γεώργιος Κατσανεβάκης. Γλαφυρός και παραστατικός και ο ίδιος. Ο οποίος παραθέτει, επίσης, μια αληθινή ιστορία με μαθητές, που έζησε ως νομάρχης Χανίων και δείχνει (δια της υπερβολής των παιδιών) ότι οι ισχυρές Ρίζες της παράδοσης στην Ασή Γωνιά, κατισχύουν ακόμα και της αγάπης που όλοι οι νέοι έχουν για την σύγχρονη τεχνολογία και ανέσεις του ζην.
• Είναι σαν ένα ξεχωριστό DNA μιας φούχτας ανθρώπων που επιμένει να κρατηθεί ζωντανό.
• Και καταλήγει, σχετικά, μετά την ιστορία του, ο Γ. Κατσανεβάκης : «Θέλετε καλύτερη απόδειξη-έστω και με υπερβολή- της αγάπης του Αση-Γωνιώτη για τις συνήθειες, δηλαδή τις παραδόσεις του τόπου του; Και το σπουδαιότερο: αυτό είναι αποτέλεσμα ελεύθερης προσωπικής προτίμησης και όχι εξωτερικού πειθαναγκασμού και υποχρέωσης. … Ο ανόθευτος και γεμάτος εκφραστικότητα λαϊκός μας πολιτισμός δεν είναι, με έντονη και διακριτή ιστορική συνέχεια, στα θεμέλια του Ελληνικού κόσμου; Η Ασή Γωνιά αναπνέει στην όμορφη καθημερινότητά της αυτό το ζείδωρο οξυγόνο. Θεματοφύλακας αυτών των αξιών του λαϊκού πολιτισμού της αναδεικνύεται για ακόμα μία φορά ο ρέκτης Σήφης Πετράκης…Τα σκίτσα του αδελφού του Χρήστου επικυρώνουν την Κρητική σκέψη του Σήφη και επιβεβαιώνουν την, με παραδοσιακές αξίες, υπέροχη κοινή τους ανατροφή»

Πολιτισμικό διατηρητέο…DNA

• Οι νέες «αθιβολές» Σήφη Πετράκη συμπληρώνουν τις προηγούμενες «ιστορίες» της Ασή-Γωνιάς. Συμπληρώνουν τις αναμνήσεις του ίδιου από την ζωή του στο χωριό και βέβαια από τον οικογενειακό του και τον κοινωνικό περίγυρο του χωριού. Αλλά όχι μόνο. Επεκτείνονται και σε ιστορίες Αση-Γωνιωτών εκτός Ασή-Γωνιάς. Ιστορίες στις οποίες «εμπλέκονται» μοιραία και άλλα γύρω χωριά και η πόλη των Χανίων, η Κρήτη, οι πόλεμοι της πατρίδας. Όλα μέσα από την οπτική και το πολιτισμικό DNA του ίδιου και άλλων Αση-Γωνιωτών.
• Οι, περίπου, πενήντα αυτοτελείς «αθιβολές» αφορούν τόσο σε παλιά όσο και σύγχρονα γεγονότα. Καταγράφεται, κυρίως, η ζωή και η παράδοση, τα ήθη και τα έθιμα σε σχέση με την κτηνοτροφία. Αλλά και τα πάθη και η καρτερία των ανθρώπων της ρίζας που επιμένουν σε παραδοσιακές αξίες ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΑ. Οι αθιβολές του, σε σύγχρονες ιστορίες και σύγχρονες αλλά και παραδοσιακές γιορτές και συνήθειες, επιβεβαιώνουν την σημερινή αυθεντικότητα των παραδόσεων της Αση-Γωνιώτικης Ρίζας και προοιωνίζονται και την μελλοντική της συνέχεια.
Τι να πρωτοθαυμάσεις; Τον ιδιωματικό λόγο που ξέρει και διατηρεί και μεταφέρει ανόθευτο ο συγγραφέας; Το ηθογραφικό στοιχείο ; Την παραστατικότητα των εικόνων; Τις περιγραφές; Τα γλαφυρά τοπωνύμια; Τα χαρακτηριστικά παρατσούκλια δίπλα από τα ονόματα των χωριανών;
Τι να πρωτο-ανθολογίσεις ενδεικτικά; Τις «Χριστουγεννιάτικες Ιστορίες» και εκείνη «Σα ντο καλό το χρόνο απού κατεβαίνει από το Γκουντουλόπρινο»; Την «Στέρνα του Μπλυμοσήφη στη «βίγλα» στο Καταγόρι τσ’ Ασή Γωνιάς»; Την προσωπική «περιπέτεια» «Βόλιτα στην Μαδάρα γυρεύοντας μαλοτήρα»; Το «Ο Μαθιός, η ζωή στο μιτάτο και τα σύκα του μπάρμπα Μάρκου στου Κρομμύδη τη βρύση» ; Το νάκλι με την κλεμμένη - από δυο παιδιά- κονσέρβα από το «Παντοπωλείον η Ειλικρίνεια» του μπάρμπα –Γιάννη (του πατέρα του); Που …ακάτεχα να την ανοίξουν, την τρύπησαν ήπιαν το …ζουμί της και πέταξαν το ψάρι;
• Με το νέο του βιβλίο ο Σήφης Πετράκης προσθέτει ένα ακόμα ανεκτίμητο ψηφιδωτό στο λαϊκό μας πολιτισμό. Μια ακόμα καταγραφή της άϋλης πολιτιστικής κληρονομιάς μας όπως συνεχίζεται μέχρι και σήμερα στην Ασή Γωνιά και όπως την συνεχίζουν οι Ασηγωνιώτες όπου γης ακόμα κι αν δεν ζουν πλέον μόνιμα εκεί.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου