«Εκεί που η Κρητική Γη συναντά τους ουρανούς» Ένας χωροχρονικός εικαστικός διάλογος με αχειροποίητα γλυπτά της Χανιώτικης Μαδάρας που ξορκίζουν το θάνατο Από τον Μανώλη Δρακάκη και Νίκο Καμπιανάκη

    

"Τίποτα δεν υπάρχει μόνο του αλλά τα πάντα είναι μέρος μιας καθολικής Αρμονίας. Όλα διαπερνούν το ένα τ' άλλο και πάσχουν και μεταβάλλονται το ένα από τ' άλλο. Και δεν μπορείς να συλλάβεις το ένα παρά μέσον των άλλων..." (Δημήτρης Πικιώνης, “Συναισθηματική τοπογραφία”, 1935)

Φώς, αέρας, γεωμετρία του εδάφους. Τρία βασικά στοιχεία  αντίθετα μεταξύ τους που όμως συναποτελούν μια αρμονική ενότητα  σε κάθε τόπο. Τον χαρακτηρίζουν και τον στοιχειώνουν.

·         Αυτή την διάσταση των στοιχείων της φύσης της Χανιώτικης Μαδάρας μας αποκαλύπτουν εύγλωττα οι αγαπητικές φωτογραφίες των εκπαιδευτικών Μανώλη Δρακάκη και Νίκου Καμπιανάκη. Οι οποίοι βρέθηκαν να συνοδοιπορούν στα Λευκά Όρη της Κρήτης συνεπαρμένοι από το μεγαλείο της αρμονίας της κακοτράχαλης φύσης. Το οποίο αποφάσισαν να αποθανατίσουν  στην χρονική στιγμή των τριών τελευταίων χρόνων.

·         Και, ως εκπαιδευτικοί, δεν κράτησαν για του λόγου τους, τις αποκαλύψεις των αχειροποίητων εικαστικών έργων της μαδάρας. Τις διαπιστώσεις τους, την απαράμιλλη άγρια ομορφιά που συνάντησαν στους επικίνδυνους για κάθε οδοιπόρο σχηματισμούς της ριζιμιάς Γής.(Δεν συγχωρείται λάθος μας λέει στο σύντομο γραπτό χαιρετισμό του στην έκθεση ο Νίκος Καμπιανάκης).  Τον πόλεμο των στοιχείων που άλλοτε νικούν κι άλλοτε νικώνται.

·         Θέλησαν να τα μοιραστούν με ντόπιους και ξένους στην εξαιρετική έκθεση των 24 έργων τους στο Μεγάλο Αρσενάλι Χανίων από την Τρίτη 2 έως και στις 10 Αυγούστου.

·         Να μοιραστούν και να εκθέσουν την δική τους εικαστική ματιά, να καταγράψουν στα πολύ περιεκτικά εισαγωγικά τους πληροφοριακά σημειώματα τις δικές τους εμπειρίες και οπτικές για τις εικόνες που αποθανάτισαν. Εκπαιδεύοντας τον θεατή στην γνωριμία μιας άλλης πλευράς των Λευκών Ορέων. Τέτοια, που προσωπικά θυμάμαι από ανάλογες φωτογραφίες πρωτοπόρων Χανιωτών ορειβατών και λάτρεων της Μαδάρας μας ,όπως ο Αντώνης Πλυμάκης και αρκετοί άλλοι βέβαια.

                            Διάλογος

·         Τούτη τη φορά μάλιστα, οι φωτογραφίες είναι μεν απεικονιστικές του τοπίου αλλά ταυτόχρονα είναι και εικαστικές.

·         Άλλες ρεαλιστικές και άλλες – οι πολλές- σουρεαλιστικές. Καμιά φωτογραφία δεν έχει λεζάντα. Όμως «βαφτίσια» έχουν κάνει οι φωτογράφοι. Από την στιγμή που με το κλικ τους αποθανάτιζαν γλυπτό μαδαρό (γυμνό) τοπίο ή γλυπτά δέντρα.

·         Και αυτόν τον διάλογο τον κάνουν και καθημερινά όπως διαπιστώσαμε με τους πολλούς επισκέπτες της έκθεσης. Έναν αυθεντικό διάλογο με κάθε απλό θεατή. Για το τι «βλέπει» ο καθένας μας σε κάθε φωτογραφία. Επειδή σχεδόν κανείς μας δεν «βλέπει» τα ίδια στοιχεία. Τους ενδιαφέρει αληθινά και βέβαια μας γεμίζει χαρά και αυτή η δοτική διάσταση των δύο ερασιτεχνών φωτογράφων.

·         Εν τέλει, βέβαια, εκείνο που πλέον θα μένει απ’ αυτή την έκθεση δεν θα είναι μόνο το στοιχείο της εικαστικής δημιουργίας τους. Αλλά και η τεκμηρίωση της χωροχρονικής κατάστασης των αχειροποίητων αυτών γλυπτών (δέντρων και τοπίων) στην αετωματική χανιώτικη μαδάρα.

·         Γιατί αυτά τα γλυπτά έχουν δημιουργηθεί-κυρίως- από τον πόλεμο των στοιχείων και τελικά τον θάνατο. Ένα θάνατο, ωστόσο, που δεν ολοκληρώνεται. Που συνεχίζει να δημιουργεί πάνω στο ίδιο γλυπτό. Με νέες «πινελιές» ανασύνθεσής τους.

·         Το χρώμα των φωτογραφιών που σκόπιμα επιλέχθηκε να είναι άσπρο- γκρίζο, είναι ένα ακόμα συν στην εικαστική διάσταση τους καθώς έτσι το χρώμα δεν «κλέβει» την εικαστική «παράσταση».

                                    Αλληγορία

·         Την επιμέλεια της έκθεσης έχει η Μαριάννα Καμπιανάκη. Η οποία μεταξύ άλλων σημειώνει: « Η επιλογή κάθε μίας από τις φωτογραφίες αυτής της έκθεσης ορίστηκε από την ανάγκη να προσδιοριστεί αυτή η συνένωση της μνήμης και της προσδοκίας, αναγκαία συνεύρεση, σήμερα ίσως περισσότερο από ποτέ. Μέσα από την κοπιαστική προσπάθεια των δύο φωτογράφων καταγράφεται μια υπέροχη αλληγορία της πραγματικότητας, του ονείρου, του παρελθόντος και του μέλλοντος της ζωής και ότι απομένει απ’ αυτή. Κάθε εικόνα σε μαθαίνει πόσο εύκολο μπορεί να είναι τελικά να πατάς στη γη και να ονειρεύεσαι πέρα από τον ορίζοντα»                                                                          

·         

                    «Μινώταυρος», «Πομπή»

·         Μία «Πομπή» και ένα «Μινώταυρο» είδε ο Μανώλης Δρακάκης στις 1 και 2 φωτογραφίες του. Κάποιοι είδαν και μια αλεπουδίτσα ή ένα ανθρώπινο και ένα υπερφυσικό πρόσωπο στους σχηματισμούς των υπολοίπων του χιονιού στα Λευκά όρη ή στα σύννεφα. Είναι η μαγεία της φύσης που η δυνατότητα της φωτογραφίας μας δίνει την ευκαιρία να δούμε έστω και σε τυπωμένη μορφή.

·         Ίσως γι’ αυτό, μεταξύ άλλων, στο δικό του σημείωμα ο Μανώλης Δρακάκης γράφει: «Αναρωτιέμαι αν θα τα καταφέρει, στα πλαίσια της ελευθερίας του, ο σύγχρονος άνθρωπος, να κατανοήσει σε βάθος τον κοσμικό εαυτό του, και να κρατήσει τις ομορφιές του μικρού μας πλανήτη ζωντανές, όσο θα λάμπει ο Ήλιος. Απαντώ θετικά στο ερώτημα…..»

                   « Μασίστας», «χορεύτρια»

·         Αγαπημένες για τον Νίκο Καμπιανάκη οι φωτογραφίες του 3 και 4.

·         «Μασίστας»  που πάλεψε με τα στοιχειά της φύσης και δίπλωσε μεν αλλά παρέμεινε δυνατός να συνεχίζει το υπαρξιακό του ταξίδι. Η «Χορεύτρια» είναι η εκδοχή του για τον ρυθμό που εικονίζει το γλυπτό δέντρο. Νέο ακόμα και ζωντανό. 

·         Γράφει, μεταξύ άλλων, ο Νίκος Καμπιανάκης στο σημείωμά του για την έκθεση: «Λευκά όρη. Εκεί μύθοι και πραγματικότητες συναντώνται, θεότητες παλεύουν με στοιχειά, άνθρωποι αναζητούν αλήθειες, κι εγώ κάπου ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα παρατηρώ και καταγράφω με τον φακό μου τον αγώνα για τη ζωή ή το θάνατο όλων αυτών…».

Χανιώτικα Νέα 4-8-17