Πέμπτη, Νοεμβρίου 13, 2014

Από το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.Κρήτης «Αναφορά στον Γκρέκο» Ξαφνιάζει η προσέγγιση ενθουσιάζει η παράσταση Με τον Τάκη Χρυσικάκο Και τους μουσικούς Σταύρο Ψαρουδάκη και Δημήτρη Τσούρτο






-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------




«Τέσσερα στάθηκαν τα αποφασιστικά σκαλοπάτια στο ανηφόρισμα μου, και το καθένα φέρνει ένα ιερό όνομα: Χριστός, Βούδας, Λένιν, Οδυσσέας. Αυτή την αιματερή πορεία μου, από τη μια από τις μεγάλες αυτές ψυχές στην άλλη, τώρα που ο ήλιος βασιλεύει, μάχουμαι στο Οδοιπορικό μου ετούτο να σημαδέψω. Έναν άνθρωπο να ανεβαίνει με την ψυχή στο στόμα, το κακοτράχαλο βουνό της μοίρας του. Αλάκερη η ψυχή μου μια κραυγή κι όλο μου το Έργο, το σχόλιο στην κραυγή αυτή» Ν. Καζαντζάκης.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Θα ξεκινήσω με μια εξομολόγηση. Όταν έφυγα από το σπίτι μου την Κυριακή το βράδυ, πηγαίνοντας προς το Ωδείο, δεν ήμουν σίγουρη ότι η καινούργια παράσταση του ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης, «Αναφορά στον Γκρέκο» θα με ενθουσίαζε.
·          Γιατί, μπορεί στα 14 χρόνια της καλλιτεχνικής διεύθυνσης του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.Κρήτης από τον Μιχάλη Αεράκη το θέατρό μας να έχει αναδειχθεί ως το σημαντικότερο περιφερειακό θέατρο της χώρας, αλλά η συγκεκριμένη παράσταση που πήγαινα να δω ακουγόταν ζόρικη: ένας μονόλογος πάνω στην «Αναφορά στον Γκρέκο» του Καζαντζάκη, με δύο μουσικούς επί σκηνής να συνοδεύουν τον πρωταγωνιστή Τάκη Χρυσικάκο.
·         Οι επιφυλάξεις μου ήταν μεγάλες, για τρεις λόγους. Ο πρώτος ήταν ότι, όπως και στην ζωή, έτσι και στο θέατρο, δεν αγαπώ ιδιαίτερα τους μονολόγους. Με κουράζουν. Έχω ανάγκη τον διάλογο, την άλλη γνώμη ή την ίδια ειπωμένη διαφορετικά, που θα αλλάξει ή θα διευρύνει την οπτική του ομιλητή.
·          Ο δεύτερος λόγος ήταν ότι είχα πολλά χρόνια να παρακολουθήσω τον κ. Τάκη Χρυσικάκο στο θέατρο, και παρόλο που είχα ακούσει τα καλύτερα για την παράστασή του «Άνθος του γιαλού» που ανέβηκε στην Αθήνα, βασιζόταν σε διηγήματα του Παπαδιαμάντη και συνοδευόταν μουσικά από τον Λουδοβίκο των Ανωγείων, είχα τις αμφιβολίες μου για το κατά πόσον θα μπορούσε να αποδώσει, «κόβοντας και ράβοντας» μέσα σε μία ώρα και κάτι, ένα τόσο σπουδαίο κείμενο όπως η «Αναφορά στον Γκρέκο».
·         Ο τρίτος λόγος ήταν ότι, εδώ και χρόνια, δεν είμαι νυχτερινός τύπος. Έτσι, τα υπέροχα τραγούδια της «Οκτάβας» δεν τα είχα ακούσει ζωντανά, αλλά από ηχογραφήσεις και από το YouTube. Οπότε, δεν είχα ιδέα αν θα μου άρεσε το ζωντανό τραγούδι επί σκηνής του Σταύρου Ψαρουδάκη, που θα συνόδευε τον πρωταγωνιστή. Για τον ίδιο λόγο, δεν είχα ακούσει και τον δεύτερο μουσικό τον Δημήτρη Τσούρτο. Όμως, ασχολούμενη με τα τοπικά μας πολιτιστικά, γνώριζα, εν πολλοίς,  και την δική του πορεία και την παρουσία τους στις μουσικές σκηνές στα Χανιά και άλλες εκδηλώσεις.
                          




                         Κατάθεση ζωής
·         Με άλλα λόγια, φοβόμουν μήπως το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. μας, λόγω των οικονομικών προβλημάτων που το βασανίζουν (αλλά στέκεται όρθιο, σε αντίθεση με τόσα άλλα θέατρα) είχε καταφύγει σε μια φθηνή οικονομικά και «κουλτουριάρικη» καλλιτεχνικά παράσταση, που δεν ήταν ποτέ στις προτιμήσεις μου.
·         Ξέρετε, εμείς οι μεγαλύτεροι σε ηλικία ξαφνιαζόμαστε δύσκολα. Έχουμε την αίσθηση (κάποιες φορές εσφαλμένα) ότι έχουμε κάπου ξαναδεί ή ξαναζήσει στο παρελθόν όσα συμβαίνουν γύρω μας. Γι’ αυτό ένιωσα ευγνώμων, όταν βγήκα από την παράσταση. Επειδή ξαφνιάστηκα.
·         Ξαφνιάστηκα από τον κ. Τάκη Χρυσικάκο, που απάντησε στην αρχική μου απορία (πώς θα απέδιδε τον Καζαντζάκη) με τον πιο εντυπωσιακό τρόπο. Δεν τον απέδωσε. Έγινε ο Καζαντζάκης. Ξεκίνησε ως ηλικιωμένος συγγραφέας, με στριγγή φωνή, και καθώς έκανε την αναφορά της ζωής του στον «παππούλη» Γκρέκο, έγινε μπροστά στα μάτια μας, με μικρές κινήσεις και αλλαγές στο βλέμμα, παιδί, νέος, μεσήλικας, και πάλι γέρος. Καταλαβαίνουμε μέσα από την προσωπική ιστορία του Καζαντζάκη, μέσα από χαριτωμένα και σκοτεινά περιστατικά, πώς έγινε αυτός που γνωρίζουμε. Αυτός που τώρα περιμένει την κρίση του Γκρέκο για ολόκληρη την ζωή και την προσπάθειά του, να φτάσει εκεί που ΔΕΝ μπορεί.
·         Ο κ. Χρυσικάκος, που έχει κάνει και την θεατρική προσαρμογή του κειμένου, μοιάζει να κάνει μια δική του κατάθεση ζωής με το έργο αυτό, η οποία γίνεται σχεδόν ανατριχιαστική όταν συνδυάζεται με το τραγούδι «Ακροβάτης» των Χαΐνηδων, μέσα στην ακρίβεια του κάθε βήματος του ακροβάτη-Καζαντζάκη.
·         Μια που αναφέρθηκα στο τραγούδι, θα σας πω κι ένα μυστικό: η παράσταση του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.Κ δεν είναι μονόλογος, γι’ αυτό δεν κουράζει. Διάλογος είναι. Διάλογος ανάμεσα στον πρωταγωνιστή Καζαντζάκη και τα τραγούδια, παλιά και νέα, του τόπου του, από ριζίτικα μέχρι Ερωτόκριτο και Χαΐνηδες.
·          Ένας διάλογος που είναι πολύ ζωντανός επειδή δίπλα στον Τάκη Χρυσικάκο στέκεται, ως ίσος πάνω στην σκηνή, ένας άνθρωπος που όταν ανοίγει το λαρύγγι του και κλείνει τα μάτια έχεις την εντύπωση πως τραγουδάει αηδόνι. Λυπάμαι που δεν έχω παρακολουθήσει περισσότερες φορές τον κ. Σταύρο Ψαρουδάκη να τραγουδάει ζωντανά – το ηχόχρωμα της φωνής του είναι μια σπάνια ακουστική εμπειρία.
·         Κοντά του, ντουέτο όπου χρειάζεται, ξεχωριστός χωρίς να επιδιώκει να ξεχωρίζει, ο άλλος εξαιρετικός μουσικός Δημήτρης Τσούρτος που πάνω από μια δεκαετία τον παρακολουθούμε να συμμετέχει σε πολλά μουσικά σχήματα (όπως τα Παντερμάκια) και μουσικές εκδηλώσεις, ακομπανιάροντας με κιθάρα, κοντραμπάσο, τύμπανο.
·         Θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθώ και στην εικαστική επιμέλεια της Βάλιας Μαργαρίτη. Η οποία εδώ και χρόνια συνδράμει το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.Κ  (σκηνικά–κουστούμια) πάντα αφιλοκερδώς. Η συγκεκριμένη δουλειά της  εναρμονιζόταν άριστα με τα επιλεγμένα κείμενα και την ατμόσφαιρα της εποχής του Καζαντζάκη.
·         Όλοι μαζί δημιουργούν μια παράσταση που θα πρέπει να δουν όλοι οι Χανιώτες, όλοι  οι Κρητικοί. Kαι όλοι οι Έλληνες θα έλεγα. Πιστεύω  δε ότι εάν τελικά η παράσταση πάει στο εξωτερικό θα «γεμίσει» εκτός από τα ταμεία του θεάτρου και τις καρδιές όλων των Ελλήνων της διασποράς. Όπως γέμισε και τις δικές μας καρδιές. Γιατί ο Καζαντζάκης κουβαλά μέσα του όλη τη φυλή μας. Κουβαλά επίσης όλο τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Και την Κυριακή το βράδυ, στο κατάμεστο θέατρο του Βενιζέλειου Ωδείου Χανίων κρατούσαμε την αναπνοή μας παρακολουθώντας με θρησκευτική ευλάβεια το ρεσιτάλ ερμηνείας του κ. Χρυσικάκου. Και, μετά, στο φινάλε, όταν ο Τάκης Χρυσικάκος πήρε από το χέρι δεξιά κι αριστερά τους δυο εξαιρετικούς μουσικούς και υποκλίθηκε μόνο μαζί τους, όλοι όρθιοι χειροκροτούσαμε με ανυπόκριτο ενθουσιασμό.
                                          Σταθερή πορεία
·         Το θέατρο μας, το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.Κ. περνά δύσκολα, επειδή η χώρα μας σήμερα βρίσκεται σε οικονομική κρίση αλλά και κρίση αξιών. Το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.Κ με τιμονιέρη τον Μιχάλη Αεράκη, τα κατάφερε και επί 14 χρόνια (σε καιρούς χαλεπούς για την επιβίωσή του ως θέατρο) κέρδισε την αίγλη του καλύτερου περιφερειακού θεάτρου.
·         Σήμερα, με ένα νέο Διοικητικό Συμβούλιο, θέλουμε να πιστεύουμε ότι θα υποστηρίζεται χωρίς αστερίσκους για να συνεχίζει την σταθερή του πορεία. Με παραστάσεις όπως αυτή της «Αναφοράς στον Γκρέκο» που δεν έχουν σε τίποτα να ζηλέψουν τις αθηναϊκές σκηνές.
·         Σύμφωνα με τις σχετικές δηλώσεις, δίπλα του στέκεται και η νέα Δημοτική αρχή Χανίων και όλες οι δημοτικές αρχές του νομού μας αλλά και η Περιφέρεια Κρήτης. Καλή συνέχεια, λοιπόν.
·         Παραστάσεις στα Χανιά θα δίδονται μέχρι τις 24 Νοεμβρίου στο Βενιζέλειο Ωδείο, Παρασκευή και Σάββατο στις 9μμ και Κυριακή και Δευτέρα στις 7.30μμ.







Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου