Στην Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων Μαγευτικός ο «Διάφανος χρόνος» Της έκθεσης κινηματογραφικών αφισών της συλλογής του Λεωνίδα Κακάρογλου • Εικονογραφεί την αξία και την περι-ουσία της 7ης τέχνης

·         «Απ’ ότι έμεινε από παλιές συναντήσεις από ερειπωμένους κινηματογράφους, από ανήλιαγες αποθήκες, από παλαιοπωλεία κινηματογραφικών ενθυμίων, τις μάζεψα, τις έκρυψα όπως παιδιά τ’ αγαπημένα τους παιγνίδια και τώρα που ο χρόνος το ζήτησε, μερικές απ’αυτές ντυμένες στα καλά τους με φώτα και μουσικές σας τις παρουσιάζω. Στην συνάντηση αυτή, την ανάσα τους να προσθέσουν στη σιωπή που τη μνήμη μας, αδιάκοπα πολιορκεί…» Λεωνίδας Κακάρογλου, απόσπασμα από το  ποιητικό εισαγωγικό σημείωμα του φυλλαδίου της έκθεσης.

 Είναι μια μαγική εικόνα αυτή που βλέπεις στους τρεις ορόφους του πανέμορφου εσωτερικά κτιρίου της  Δημοτικής Πινακοθήκης Χανίων. Μια εικόνα που σε γεμίζει συγκίνηση. Είναι  μια «ομιλούσα» έκθεση.  Μια έκθεση που ξαναφέρνει στην μνήμη   εμάς των παλιότερων τους θρυλικούς σκηνοθέτες και ηθοποιούς  που αγαπήσαμε. Τα ιερά τέρατα του παγκόσμιου κινηματογράφου.

·          Στους δε νεότερους φυτεύει τον σπόρο της αναζήτησης ταινιών που έχουν ήδη πάρει θέση στο πάνθεον της ιστορίας της 7^ης τέχνης.

·         Ταυτόχρονα τους παροτρύνει να αγαπήσουν τον κινηματογράφο και εκπαιδεύει, παλιούς και νέους, στην  αναζήτηση και των νέων καλών ταινιών που ασφαλώς –και σήμερα- δημιουργούνται.

                              ΄Εκθεση σταθμός

·         Πρόκειται για μια έκθεση προσωπικών και συλλογικών αναμνήσεων. Αναμνήσεων των παλιών χειμερινών και θερινών κινηματογραφικών αιθουσών της πόλης. Αναμνήσεων των ταινιών που είδαμε. Με ποιούς/ποιές τις είδαμε. Με ποιούς ήρωες ταυτιστήκαμε. Πόσο επηρέασαν την πνευματική, καλλιτεχνική, λογοτεχνική, μουσική μας κουλτούρα. Και  βέβαια, την κινηματογραφική προσωπική μας κουλτούρα, και αυτήν των Χανιών μας.

·         Καθώς ο κινηματογράφος είναι η τέχνη  που «εγκόλπωσε» την παγκόσμια πνευματική και καλλιτεχνική δημιουργία και έδωσε την ευκαιρία στους δημιουργούς της να «κοινωνήσουν» την συνθετική δυναμική της σε εκατομμύρια ανθρώπους στον κόσμο.

·         Ουσιαστικά είναι ένα αφιέρωμα στον κινηματογράφο μέσω αφισών, πολλές από τις οποίες είναι  αυθεντικά έργα τέχνης που έχουν φιλοτεχνηθεί από γνωστούς εικαστικούς ή και γραφίστες της εποχής.

·         Ενώ, όπως πολύ εύστοχα γράφει εισαγωγικά στο ενημερωτικό φυλλάδιο της έκθεσης,  ο Πρόεδρος της Δημοτικής Πινακοθήκης Γιώργος Βαρουδάκης, «για πρώτη φορά η Δημοτική Πινακοθήκη αποδίδει φόρο τιμής σ’ αυτήν την παγκόσμια τέχνη μέσα από την έκθεση συλλογής κινηματογραφικής αφίσας του Λεωνίδα Κακάρογλου, ο οποίος μας ξεναγεί διεισδυτικά στα χρυσά χρόνια του κινηματογραφικού έπους».

·         Και ένας επιπλέον τρόπος που επιτυγχάνεται αυτή η ξενάγηση από τον Λεωνίδα Κακάρογλου είναι οι παράλληλες, υψηλής ποιότητας εκδηλώσεις και οι προβολές ταινιών με σκηνοθέτες και ηθοποιούς που έχουν αφήσει ανεξίτηλο στίγμα στην 7^η Τέχνη.

·          Όσο για το πώς έχει γίνει χωροταξικά στους τρεις ορόφους η ταξινόμηση των αφισών, η απάντηση του Κακάρογλου είναι «κατά μέγεθος». Στον πρώτο όροφο οι μικρότερων διαστάσεων αφίσες και στον τρίτο οι γιγαντοαφίσες. Φυσικά υπάρχουν και πολλές βιτρίνες μέσα στις οποίες περιέχονται μικρότερες αφίσες, και προσωπική αλληλογραφία του συλλέκτη με ανθρώπους του κινηματογράφου.

·         Η περιήγηση στην έκθεση μας συγκίνησε βαθιά. Οι αφίσες με τίτλους ταινιών που είδαμε, πολλών από  τον καλό γαλλικό κινηματογράφο αλλά όχι μόνο βεβαίως, ήταν ένα μαγευτικό ταξίδι στο ΔΙΑΦΑΝΟ ΧΡΟΝΟ της 7^ης τέχνης αλλά και του καθενός μας προσωπικά.  

·         Η έκθεση, μέσω της κινηματογραφικής αφίσας, διατρέχει την ιστορία του κινηματογράφου, παρουσιάζοντας διεθνείς και ελληνικές ταινίες που ξεχώρισαν στην περίοδο 1950-2000.

                                      Δρώμενα

·         Οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν την Δευτέρα 31 Οκτωβρίου, ημέρα των εγκαινίων, με την ΝΥΧΤΑ ΠΡΕΜΙΕΡΑΣ  κατά την οποία οι μουσικοί Ελλη Κολινιάτη, Γιάννης Γιαννακάκης, Ηλίας Κοντούδης και Γιάννης Κατσικανδαράκης, σε μουσικές Νίνο Ρότα, Μάνου Χατζιδάκι και Νικόλα Γιοβάνι.

·         Στις παράλληλες εκδηλώσεις «πρωταγωνιστούν» ασφαλώς οι προβολές ταινιών σε κατάλληλο διαμορφωμένο χώρο  της Δημοτικής Πινακοθήκης μεταξύ 9.00μμ -11.00 μμ. Ξεκινούν την Παρασκευή 4/11 και τελειώνουν 13/1/ 2017.

·         Όμως υπάρχουν και άλλα δρώμενα που παίζουν «συμπρωταγωνιστικό» ρόλο στο όλο «στήσιμο» του αφιερώματος. Ξεκίνησαν με τις Νύχτες πρεμιέρας και συνεχίζονται από 23 Νοεμβρίου μέχρι και 11 Ιανουαρίου. Ενδεικτικά, με τίτλους : «Όνομα αιθουσάρχης-Επώνυμο Μαζοκοπάκης», 23/11. Μουσικά ιντερμέδια από την Κατερίνα Μαζοκοπάκη.

·         Μουσική από τον κινηματογράφο στις 7 και 14 Δεκεμβρίου. 

·         Μουσική και κινηματογράφος 15/12.

                              

                                     Χρόνος Διάφανος (1)

·         Διάφανος χρόνος, 28/12. «Η ζωή ο έρωτας, οι ταινίες. Μια εκ βαθέων εξομολόγηση του Γιάννη Μπακογιαννόπουλου και παράλληλα μια εξιστόρηση των εικόνων που είδαμε, των εικόνων που έμειναν στη μνήμη μας, ονοματολογία ενός ανυπολόγιστου χρόνου».

·          Αυτή ειδικά ή τελευταία παράλληλη εκδήλωση είναι βέβαιο ότι θα  μας αποκαλύψει πολλά τόσο για τον Διάφανο Χρόνο της έκθεσης αφισών και του κινηματογράφου όσο βέβαια και τον «διάφανο χρόνο» του ποιητή, λογοτέχνη, συγγραφέα, και φανατικού «εραστή» της 7^ης Τέχνης Λεωνίδα Κακάρογλου.  Και φυσικά είναι δικός του ο  αντιπροσωπευτικός και ποιητικός τίτλος της έκθεσης.

·         Ο Λεωνίδας Κακάρογλου όχι μόνο είναι συλλέκτης αφισών και κινηματογραφικών ενθυμίων αλλά κατατάσσεται στους λίγους  στα Χανιά που γνωρίζουν την κινηματογραφική ιστορία και πορεία της  στο χρόνο. Και θα ήταν καλύτερο εάν τα Χανιά προσέφευγαν στα φώτα και τις γνώσεις του σε κάθε μεγάλο κινηματογραφικό γεγονός που υλοποιείται στην πόλη. Κάτι που-δυστυχώς- δεν βλέπουμε να γίνεται από την αυτοδιοίκηση όταν πρόκειται για διοργανώσεις στις οποίες οφείλαμε να προσθέτουμε δυνάμεις αντί να αφαιρούμε αγνοώντας. Και ο νοών νοείτω.

·         Προς τούτο, σκόπιμη θεωρούμε μια μικρή αναφορά στο κινηματογραφικό του βιογραφικό. «Ο Λεωνίδας Κακάρογλου έχει παρουσιάσει και προβάλλει περισσότερες από 1300 ταινίες. Υπήρξε δημιουργός των «Εβδομάδων Ελληνικού Κινηματογράφου» στο Ωδείο Χανίων και του φεστιβάλ «Βωβός κινηματογράφος και Μουσική επί Τόπου» Έχει κληθεί να μιλήσει για θέματα που αφορούν στον κινηματογράφο,  σε πολλά ΑΕΙ της χώρας μας. Συνεργάστηκε με το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα «ΠΑΜΕ ΣΙΝΕΜΑ» . Έχει κάνει ραδιοφωνικές  εκπομπές για τον Κινηματογράφο και έχει εκδώσει τα κινηματογραφικά δοκίμια: «Φίλμ Νουάρ», «Αντρεϊ Βάιντα», και «Το πρόσωπο  του ήρωα στον Αμερικανικό Κινηματογραφο-Η περίπτωση του Φίλιπ Μάρλοου».

                           Χρόνος διάφανος (2) :

                    Ποίηση και λογοτεχνική μυθοπλασία

·         Τύχη αγαθή έκανε να διαβάσω –καθυστερημένα λίγο- τα δύο τελευταία βιβλία του Λεωνίδα Κακάρογλου από τις εκδόσεις του βιβλιοπωλείου της ΕΣΤΙΑΣ. Το «Μνήμη σχεδόν πλήρης»  και το «Η Ζωή και τίποτα άλλο» μυθιστόρημα.

·         Τύχη αγαθή, καθώς είχα πρόσφατη την ανάγνωση τους και συνειρμικά ο νους τα συνέδεσε  και μου έβαλε …δύσκολα.

·         -Τι απ’ όλα είναι ο Λεωνίδας Κακάρογλου; με ρώτησε.  Ένας  γνωστός και αγαπημένος από πολλούς ποιητής; Ένας βαθύς γνώστης και λάτρης της 7^ης Τέχνης; Ένας  συγγραφέας  λογοτεχνικής μυθοπλασίας (Literary Fiction);

·         -Δεν θα διακινδυνεύσω  να του προσδώσω καμιά ιδιότητα. Κατ’ αρχάς, επειδή πιστεύω ότι είναι ένας άνθρωπος που αγαπά εξ’ ίσου όλα του τα πνευματικά παιδιά. Και έπειτα, επειδή θεωρώ ότι η απάντηση είναι ίδια με εκείνη του ποιήματος «Τι είναι η πατρίδα μας»: Όλα αυτά είναι ο Λεωνίδας Κακάρογλου.

·         Για την ποίηση του Κακάρογλου και τις 8 ποιητικές συλλογές του έχουν ήδη γραφτεί πολλά. Μόνο να καταθέσω εδώ την δική μου ερμηνεία ως κοινής αναγνώστριας: Ότι όλα όσα γράφει σ’ αυτά τα δυο βιβλία  έχουν να κάνουν με τον χρόνο, την μνήμη, την «νοσταλγία (που) είναι η χώρα του πουθενά» και την  κατακλείδα που περνά από την διαπίστωση του ήρωα του πρώτου αυτού μυθιστορήματός του ότι όλα είναι «Η Ζωή και τίποτα άλλο».

·         Ειδικότερα το μυθιστόρημά του που εξελίσσεται στα Χανιά (που χωρίς να τα κατανομάζει τα εικονο-γραφεί), είναι μια απολαυστική σε συναισθήματα, εικόνες και …αστυνομική πλοκή λογοτεχνική μυθοπλασία . 

·         Το δε ομώνυμο ποίημα της συλλογής  θεωρούμε ότι είναι το προοίμιο του Διάφανου Χρόνου. Κι ας είναι δυο διαφορετικά πεδία τέχνης. Το DNA τους είναι ίδιο . Ευαίσθητο, φιλοσοφημένο, διακριτό: ΜΝΗΜΗ ΣΧΕΔΟΝ ΠΛΗΡΗΣ

·         «Ξεκλειδώνω την πόρτα/Ανάβω το φως/ Από το ταβάνι κρέμεται η μνήμη/σα σφακτάρι/ Σουρώνουν οι μέρες που έφυγαν/ Τα χρόνια που έρχονται/Η υγρασία σαν φρέσκο αίμα/Πλημμυρίζει τα πλακάκια/Δεν ξέρω πώς να τη στεγνώσω/ Η σιγαλιά του σπιτιού/τραυλίζει δικαιολογίες/δεν υπάρχει άλλη/ Μνήμη σχεδόν πλήρης/Από τώρα και στο εξής».

·         Ο «Διάφανος χρόνος», λοιπόν, της έκθεσης του Χανιώτη συλλέκτη και λόγιου είναι  (για μένα) ένας ακόμα  τρόπος απεικόνισης της καθημερινότητάς μας.