Από την παγκρήτια διδακτορική έρευνα της δρ. Κατερίνας Παπαδουλάκη αναδεικνύονται και δύο Χανιώτικες ιστορικές τουριστικές επιχειρήσεις

    

Η δρ. Κατερίνα Παπαδουλάκη

Δύο άρθρα για την συνεισφορά των πρώτων Κρητικών τουριστικών γραφείων στην ανάπτυξη του τουρισμού στο νησί αλλά και την μετανάστευση, δημοσιεύτηκαν την περασμένη εβδομάδα  στο παγκρήτιο ηλεκτρονικό  ενημερωτικό sitePancreta.Τίτλοι τους: 1.«Περιπτώσεις ιστορικών Κρητικών τουριστικών γραφείων και η συνεισφορά τους στην ανάπτυξη του τουρισμού» 2.« Mετανάστευση και πράκτορες μεταναστεύσεως στην Κρήτη από την αρχή του 20ου αιώνα»

 Πρόκειται για αποσπάσματα από την διδακτορική διατριβή της δόκτωρος Κοινωνικής και Οικονομικής Ιστορίας κυρίας Κατερίνας Παπαδουλάκη που εργάζεται στο Πανεπιστήμιο Κρήτης.

·         Τα άρθρα αναδεικνύουν τις δυσκολίες των πρωτοπόρων τουριστικών και μεταναστευτικών πρακτόρων της Κρήτης, αλλά και τις πολύτιμες υπηρεσίες που προσέφεραν τότε στον τοπικό τουρισμό και τους Κρητικούς μετανάστες, καθώς όπως γράφει πολλοί απ’ αυτούς έπεσαν θύματα εκμεταλλευτών από άγνωστους πράκτορες  των Αθηνών.

·         Γι’ αυτό οι Κρητικοί προτιμούσαν τα ντόπια τουριστικά και μεταναστευτικά γραφεία.

·         Πρόκειται για μία έρευνα που ξεκινά με κάποιες επιχειρήσεις στο Ηράκλειο προπολεμικά και συνεχίζεται από την δεκαετία του ’40 .

                               Περιπτώσεις Χανίων

·         Στα Χανιά μάλιστα όπως αναδεικνύεται από την έρευνά της το πρώτο τουριστικό Γραφείο ήταν του Γεωργίου Πλυμάκη(γύρω στο 1946) και αργότερα από τις αρχές της δεκαετίας του ’50 του Πολυχρόνη-Σοφίας Σπανουδάκη.

·         Αρκετά από τα στοιχεία της έρευνας έχουν δοθεί  στην ερευνήτρια από τον φίλο κ. Αντώνη Πλυμάκη του οποίου η οικογενειακή επιχείρηση συνεχίζεται επιτυχημένα και σήμερα. Κάποια άλλα δόθηκαν από το αρχείο μου αλλά και τις μνήμες που έχω.

·         Στο σημείο αυτό να προσθέσω κάτι σχετικό με τους μετανάστες της εποχής, που δεν θυμάμαι εάν το είχα διηγηθεί στην κυρία Παπαδουλάκη: Την εποχή εκείνη οι μετανάστες που έφευγαν ,κυρίως για Αμερική, Καναδά, Αυστραλία, ήθελαν να γνωρίζουν λίγα αγγλικά. Τότε, λοιπόν, δημιουργήθηκε ένα είδος «φροντιστηρίου» γι αυτούς και μόνο στο οποίο δίδασκε ο αείμνηστος-και χειμερινός κολυμβητής- Θωμάς Καρτσωνάκης.

·          Μια επίσης άγνωστη πτυχή, ήταν ότι ακόμα και οι ηθοποιοί από τα θεατρικά σχήματα που ερχόντουσαν προσέτρεχαν σε αυτά τα γραφεία, ιδίως εάν διέθεταν αυτοκίνητα όπως ο Πολυχρόνης Σπανουδάκης, και ζητούσαν να δουν αξιοθέατα κοντά στα Χανιά, όπως οι τάφοι των Βενιζέλων στον Προφήτη Ηλία, το σπίτι τους Βενιζέλου στις Μουρνιές, η παλιά πόλη των Απτέρων, και τα πορτοκαλοχώρια αλλά και το Μάλεμε που έπεσαν οι Γερμανοί.

·          Προσωπικά θυμάμαι (δείτε σχετικές φωτο)την Σοφία Βέμπο, την Δάφνη Σκούρα αλλά και την πρώτη Σταρ Ελλάς την Νταίζη Μαυράκη. Η οποία μάλιστα εγκαινίασε ένα ταξί που είχε μόλις παραλάβει η επιχείρηση Σπανουδάκη. Μία μπλε-γαλάζια καίζερ. Που την ονόμασαν και  «Νταίζη». Την κυρία Μαυράκη  υποχέχτηκε τότε στην Σούδα-μεταξύ άλλων- ο Παγκρήτιος  Ομιλος Βρακοφόρων του αείμνηστου Κώστα Βενιανάκη.

·         Επίσης, όπως γράφει άλλωστε η κυρία Παπαδουλάκη,  κάποια παιδιά των επιχειρηματιών (και η αφεντιά μου) στην δεκαετία του 50, βοηθούσαμε στην «ξενάγηση» των λίγων ξένων τουριστών με τα αγγλικά και γαλλικά που είχαμε μάθει. Ήτανκαι μια καλή ευκαιρία για ..πρακτική εξάσκηση όσων μαθαίναμε στο σχολείο αλλά και στα ινστιτούτα αγγλικών, Γαλλικών. Αγαπημένος μου προορισμός για τον οποίο μου άρεσε πολύ να μιλώ ήταν τα Άπτερα και οι τάφοι των Βενιζέλων.

                                Αποσπάσματα από αναφορές στα Χανιά

·         Γράφει, λοιπόν, η κυρία Κατερίνα  Παπαδουλάκη - μεταξύ άλλων-και  για τα Χανιά στα δυο άρθρα της:

·         «Ένα από τα παλαιότερα γραφεία τουρισμού της Κρήτης –με μεταναστευτικό προσανατολισμό τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του και ίσως το πρώτο που ασχολήθηκε ενεργά με τον τουρισμό- ιδρύθηκε στο Ρέθυμνο το 1946 από το Γεώργιο Πλυμμάκη. Ο Πλυμμάκης ήταν αυτοδίδακτος οικονομολόγος με έντονο επιχειρηματικό πνεύμα. Το 1920 ίδρυσε την εμπορική ακαδημία στην Κρήτη, που ήταν οικονομικό, εμπορικό και λογιστικό φροντιστήριο με παραρτήματα στο Ρέθυμνο και την Κίσαμο. Το 1927 εξέδωσε οικονομικό περιοδικό στην Κρήτη, με τίτλο «ΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟΝ». Το 1935 ανέλαβε τη διεύθυνση της τράπεζας Κρήτης και μετά τον πόλεμο, ίδρυσε την εμπορική εταιρία ΚΕΓΕ (Κρητική Εταιρία Γενικών Επιχειρήσεων). Την εταιρία αυτή διαδέχτηκε η ανώνυμη τουριστική εταιρία «ΚΡΗΤΗ». Αρχικά στεγαζόταν στο οίκημα της τράπεζας Κρήτης. Μετά από τρία χρόνια, μεταφέρθηκε στην πόλη των Χανίων. Το γραφείο του Πλυμμάκη αντιπροσώπευε στην Κρήτη το Αθηναϊκό γραφείο των Αφών Καραγιαννίδη. Αργότερα ανέπτυξε συνεργασίες με το «ΦΑΡΟΣ» καθώς και με το «Peters Tours». Αντιπροσώπευε επίσης ναυτιλιακές εταιρίες που εκτελούσαν δρομολόγια Κρήτη-Πειραιά-Κρήτη, όπως η Κρητική ατμοπλοΐα, η εταιρία Ευθυμιάδη, η Karageorgis Lines και η ΕΛΜΕΣ στις γραμμές Ιταλίας. Το γραφείο εξέδιδε παντός τύπου εισιτήρια, τακτοποιούσε όλες τις ταξιδιωτικές διατυπώσεις, αιτήσεις, πιστοποιητικά και διαβατήρια.

Δεκαετία του '50 .Γραφείο ταξιδίων και Μετανάστευσης "ΑΚΡΩΤΗΡΙ" ΣΟΦΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΥΧΡΟΝΗ ΣΠΑΝΟΥΔΑΚΗ  στην τότε οδό Βασιλέως Κωνσταντίνου τώρα Παπανδρέου

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 

·         Ένας άλλος επιχειρηματίας που δραστηριοποιήθηκε στο χώρο του τουρισμού από τη δεκαετία του 1950 στην πόλη των Χανίων ήταν ο Πολυχρόνης Σπανουδάκης. Ο Σπανουδάκης ήταν διορατικός άνθρωπος και, όπως και ο Πλυμμάκης, προσπαθούσαν να αφυπνίσουν την τοπική κοινωνία σχετικά με τη σημασία του τουρισμού και να δημιουργήσουν τουριστική συνείδηση. Αξιοσημείωτες είναι οι πρώτες του επιχειρηματικές δραστηριότητες, ως ιδιοκτήτης επτά οχημάτων ταξί. Ξεκίνησε την πορεία του με την παραλαβή και μεταφορά των τουριστών από το λιμάνι, ακολούθησαν εκδρομές σε όλη την Κρήτη και κατέληξε στην ίδρυση του γραφείου του με τίτλο «Ακρωτήρι», το 1952, το οποίο βασικά αντιπροσώπευε το Αθηναϊκό Peters Tours. O Σπανουδάκης είχε άμεση επαφή με τους πρώτους τουρίστες, η οποία μαζί με την εμπειρία που απέκτησε υπήρξε καταλυτική για τις μετέπειτα επιχειρηματικές του δραστηριότητες.»

·         «…..Οι Κρητικοί, για χρόνια εξακολουθούσαν να δείχνουν εμπιστοσύνη στους συμπατριώτες τους πράκτορες, οι οποίοι, τους παρείχαν πρακτικές συμβουλές και υπηρεσίες. Αυτοί αναλάμβαναν όλες τις απαραίτητες διαδικασίες, όπως πχ. τις αιτήσεις προς την αρμόδια πρεσβεία. Σε επιστολή του 1965 του γραφείου του Σπανουδάκη προς την Αυστραλιανή Πρεσβεία που αφορά μία υποψήφια γυναίκα που επιθυμούσε να μεταναστεύσει στην Αυστραλία αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Είμαι υγιής, γνωρίζω ανάγνωση και γραφήν……επιθυμώ να μεταναστεύσω διότι έχω ακούσει ότι οι συμπατριώτες σας είναι ευγενικοί…….αφετέρου υπάρχουν εργασίαι εις τις οποίες δύναμαι να δουλέψω δίχως να φοβάμαι πως κάποτε θα μείνω χωρίς εργασία όπως συμβαίνει εις την χώρα μου….».

Δεκαετία του 50 .Δυο φωτογραφίες από εκδρομές του πρακτορείου ατην Ανατολική Κρήτη

Πρώτος αριστερά Αντώνης Μάλμος, τριτος Πολυχρόνης Σπανουδάκη, 4ος Πέτρος Χατζηδάκης και δεξιά ο φωτογράφος Μιχάλης Φαντάκης. Κάτω τρίτη από αριστερά  η γνστή παλιά ηθοποιός  Δάφνη Σκούρα  

 Δεκαετία του 50. Εκδρομή του πρακτορείου στο Μάλεμε . Δεύτερος από αριστερά ο δικηγόρος και μετέπειτα δήμαρχος Χανίων Αντωνης Μαρής και δίπλα του η Σοφία Βέμπο!

                                        -------------------------------------------------------------------------------

Πηγές της κυρίας Παπαδουλάκη αναφέρονται: [1] Αρχεία Αντώνη Πλυμμάκη[2] Ήταν πρόεδρος του ελληνοαμερικανικού συλλόγου Νομού Χανίων και αγαπητός στους συμπατριώτες του. Επιπλέον το 1922 ίδρυσε και την εφημερίδα «Δημοκρατικός Αγών» και το 1923 έλαβε μέρος στις βουλευτικές εκλογές ως υποψήφιος ανεξάρτητος βουλευτής. Δεν εξελέγη, αλλά έλαβε περίπου 8000 ψήφους. Ο Μαρινάκης αντιπροσώπευε την Cosulich Line και μέσω των Αθηναϊκών πρακτόρων, τη «Μόρφυ και Υιός – Κρώβ και Στήβενς». Εξέδιδε εισιτήρια, ατμοπλοϊκά αλλά και σιδηροδρομικά για το εσωτερικό της χώρας προορισμού.[3] Από ότι φαίνεται αρκετά γραφεία μεταναστεύσεων έκλεισαν εκείνη την περίοδο, μετά τους αμερικανικούς νόμους που περιόρισαν σε πολύ μεγάλο βαθμό τη μετανάστευση [4] Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδας, 1959, 1960, Στατιστική Υπηρεσία  [5] Για περισσότερες πληροφορίες βλ. Γ. Ματζουράνης, Έλληνες εργάτες στη Γερμανία, Gutenberg, 1974  [6] Διαφημιστική καταχώρηση στο Περιοδικό Τουριστική Κρήτη, Τεύχος 1ο, Ιούνιος 1959, αναφέρει: «Κρητικοί, υποστηρίξτε το μοναδικό εν Πειραιεί κρητικόν πρακτορείον ταξιδίων και τουρισμού», ΜΙΝΩΣ ΕΞΠΡΕΣ (Εμ. Περράκης και Υιός) [7] Προσωπικά αρχεία Νανώς Σπανουδάκη-Κουτσάκη

·         Ολόκληρα τα  πολύ ενδιαφέροντα άρθρα της κυρίας  Κατερίνας Παπαδουλάκη, στα οποία αναφέρει και τις πηγές της, δημοσιεύονται στα δυο παρακάτω λινκ:    https://www.pancreta.gr/voices.php?p=11365 και https://www.pancreta.gr/voices.php?p=11124

Για την σημερινή επέτειο της Ενωσης της Κρήτης:

Απόσπασμα από το ιστορικό μυθιστόρημα του Πολυχρόνη Κουτσάκη "Οταν ήταν ευτυχισμένος".Κεφάλαιο:
"Χανιά, Δεκέμβριος 1913"
--------------
Αριστείδης (ο πιστός άνθρωπος που ήταν πάντα δίπλα του):
"Καλείται στο βήμα για να απευθύνει σύντομον χαιρετισμόν ο πρωθυπουργός της Ελλάδος Ελευθέριος Βενιζέλος" ακούγεται από τα μεγάφωνα.Κάποιοι παίζουν μπαλοθιές, το πλήθος ουρλιάζει το όνομά του, αλλ΄αυτός δεν κουνιέται. Ολα τα μάτια είναι πάνω του.Βρήκε την ώρα να μην προσέχει. Θα γίνουμε ρεζίλι.
- Κύριε πρωθυπουργέ, σας φωνάζουν του λέω μέσα από τα δόντια μου, βλέποντάς τον χαμένο στις αναμνήσεις του......
Συνέρχεται, χαμογελάει,και επιτέλους βάζει μπρος και κουνεί τα ποδάρια του.Πάλι καλά.Υπάρχουνε κι άλλες φορές που μένει για ώρα ετσά, χαμένος στα βάθη του νου του.Θωρώντας τον,μου΄χουν μπει σκέψεις-είναι δυνατόν κάποιος που έφτασε στα όρια τση τρέλας να συνέλθει πλήρως, και να παραμείνει στα σύγκαλά του; Και να γίνει γίγαντας; 'Η μήπως πρέπει να φτάσεις στα όρια τση τρέλας για να γίνεις γίγαντας; Ανεβαίνει, και το Φιρκά σειέται απ΄τσι φωνές, δεν τον αφήνουνε να μιλήσει.Τελικά, κάνει νόημα και σιωπούνε όλοι.Η σημαία είναι πάνω, ο μπάτης την εκάνει να κυματίζει. Η ελληνική σημαία. Την είχαμε ξαναβάλει, πριν χρόνια, και μας την εκατατεβάζανε, ξανά και ξανά. Εδά μπλιό δεν θα την εξανακατεβάσει κανείς.Εκεί θα μείνει. Ο Βενιζέλος άρχισε να μιλάει. Κι εδά είναι η σειρά μου να σμίξω με τους υπόλοιπους. Αρχινώ κι εγώ να κλαίω."

Η 4η έκδοση του "Οταν ήταν ευτυχισμένος" κυκλοφόρησε πριν ένα μήνα από τον ΠΑΤΑΚΗ.

Από τον απελθόντα πρύτανη Βασίλη Διγαλάκη Απολογισμός στο Μέλλον Στρατηγικός σχεδιασμός που –όχι τυχαία- πέτυχε

Εθνικό ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Βενιζέλος»  29 Νοέμβριου 2017.  Μικρός ο χώρος για όσους Χανιώτες θέλησαν να παρακολουθήσουν μαζί με τις αρχές της πόλης μας , ακαδημαϊκούς, διοικητικούς  και άλλα μέλη της κοινότητας του Πολυτεχνείου Κρήτης την δημόσια εκδήλωση απολογισμού του έργου του απερχόμενου πρύτανη του Πολυτεχνείου Κρήτης κ. Βασίλη Διγαλάκη.

·         Συμβολική, ωστόσο, η επιλογή του, όπως εξήγησε ο ίδιος. Για να τιμήσει και να θυμηθούμε όλοι ότι η επαναστατική για τον καιρό της εκπαιδευτική μεταρρύθμιση στην Ελλάδα ξεκίνησε με νομοσχέδια που ετοιμάστηκαν το 1913 και με τον πρώτο νόμο που ψήφισε ο Εθνάρχης Ελευθέριος Βενιζέλος με το Β.Δ. της 26-8-1914!

                                       Στρατηγικό  πολυδιάστατο σχέδιο

·         Στρατηγικό σχέδιο με συγκεκριμένες προτάσεις για μία και μόνο θητεία, όπως είχε δηλώσει εξ’ αρχής ο κ. Διγαλάκης και είχε προτείνει μαζί τους συνεργάτες του αντιπρυτάνεις στην κοινότητα του Πολυτεχνείου Κρήτης. Ψηφίστηκε και –κάτι πολύ σπάνιο- το στρατηγικό αυτό σχέδιο υλοποιήθηκε και μάλιστα εν μέσω της πολιτικο-οικονομικής και κοινωνικής κρίσης που διανύουμε.

·         Ένα «προεκλογικό» σχέδιο που επίσης προβλήθηκε ώστε να μπορεί να συγκριθεί με το παραχθέν τετραετές έργο της πρυτανείας του. Γραπτά και τα δύο. Επειδή τα γραπτά μένουν. Και μπορούν να συγκριθούν με τα αναφερόμενα αποτελέσματα  για όσους τυχόν θα ήθελαν να μειώσουν το έργο της θητείας αυτής.

·          Ένα έργο που είναι μετρήσιμο και ορατό ως εικόνα και αξιολόγηση του Πολυτεχνείου Κρήτης πανελλαδικά αλλά και διεθνώς.

·         Ιδού πώς και τι πέτυχε με όσα εισαγωγικά και ο ίδιος ανέφερε:

·         «Με ιδιαίτερη συγκίνηση ολοκληρώνω την πρυτανική μου θητεία, μια από τις πλέον δημιουργικές περιόδους της ζωής μου, αν και προέρχομαι επαγγελματικά από τους ιδιαίτερα απαιτητικούς τομείς της Τεχνολογικής Έρευνας και της Καινοτόμου Επιχειρηματικότητας. ….Προωθήσαμε δυναμικά την Αριστεία, χωρίς ποτέ να παραμελήσουμε τους αδύναμους της κοινότητάς μας. Αφοσιωθήκαμε με εξωστρέφεια στην κοινωνία των Χανίων, στην οποία συνεχίζουμε να προσφέρουμε με πολυδιάστατο τρόπο τις αναβαθμισμένες εκπαιδευτικές, ερευνητικές, πολιτιστικές και αθλητικές μας δυνατότητες. Η δραματική υποχρηματοδότηση και οι αγκυλώσεις του κράτους όχι μόνο δεν μας πτόησαν αλλά μας ώθησαν να καταστούμε ακόμα πιο αποτελεσματικοί και καινοτόμοι για το κοινό μας Μέλλον. …Συνεχίζουμε ενωμένοι με σκληρή δουλειά και σχέδιο για το μέλλον»

                              Παρεμβάσεις               

·         Αυτό το «ενωμένοι», φάνηκε και από την ενθουσιώδη προσφώνηση που έκανε στον κ. Διγαλάκη, ο νέος, από 1^η Δεκεμβρίου, πρύτανης κ. Ευάγγελος Διαμαντόπουλος. Με θερμότατα λόγια, ουσιαστικά μίλησε για τιτάνιο έργο που συντελέστηκε σε συνθήκες κρίσης για την χώρα και όχι καλές συνθήκες εντός του Πολυτεχνείου Κρήτης. Λειτούργησε, είπε, με τρόπο αναπτυξιακό. Τον ευχαριστούμε όπως και τους αντιπρυτάνεις επειδή μας  αφήνει το Πολυτεχνείο σε αναπτυξιακή και προοδευτική πορεία.

·         Δύσκολα ένας νέος πρύτανης μιλά έτσι για το έργο του απερχόμενου. Αφού αποτελεί πλέον και για τον ίδιο μια πρόκληση και την ΕΥΘΥΝΗ να συνεχίσει στα χνάρια του και να πάει το ίδρυμα ακόμα πιο ψηλά. Φαίνεται όμως ότι και ο νέος πρύτανης έχει την φιλοδοξία, την πρόθεση και το μεράκι να το κάνει.

·         Ειλικρινή και έντιμο χαρακτήρισε ο παρών στην εκδήλωση πρύτανης του πανεπιστημίου Κρήτης κ. Οδ. Ζώρας, τον Βασίλη Διγαλάκη. Το εντύπωμα της Διοίκησης του Β. Διγαλάκη , το αποδοτικό του έργο σε ακαδημαϊκό, ερευνητικό, οικονομικό και διοικητικό επίπεδο είμαι σίγουρος ότι θα συνεχιστεί από την νέα πρυτανική αρχή, είπε μεταξύ πολλών άλλων.

·         Ανάλογη τοποθέτηση έκανε σε παρέμβασή της η πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών κυρία Βενετσάνα Κυριαζοπούλου.

·         Ο Μιχάλης Μπλέτσας, Διευθυντής Πληροφορικής στο Media Lab του Μ.Ι.Τ.  μίλησε -μεταξύ άλλων-για  «ισχυρό κοινωνικό πρόσημο» που αφήνει o B. Διγαλάκης.

·         Επίσης ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος κ. Γ. Στασινός μίλησε για την πολύτιμη συμβολή του πολυδιάστατου έργου  του Πολυτεχνείου στην ανακούφιση της ελληνικής κοινωνίας από τη μάστιγα της ανεργίας.

                                            Επιμύθιο

·         Ο περιληπτικός απολογισμός της θητείας του ήδη βρίσκεται αναρτημένος στην ιστοσελίδα του www.digalakis.tuc.gr.

·         Σε τίτλους μόνο αναφέρουμε: «Ακαδημαϊκή Αριστεία και καινοτομία», «Πολυτεχνείο των Χανιωτών», «Πολυδιάστατη Φοιτητική μέριμνα», «υποδομές στο μέλλον», «Αναπτυξιακή συμμαχία έρευνας και επιχειρηματικότητας»,  «Στρατηγική Βιώσιμης Ανάπτυξης», «Διοικητικός εκσυγχρονισμός», «Οικονομική Τάξη και Ευρωστία».

·         Αλήθεια πώς τα κατάφεραν όλα αυτά ο απελθών πρύτανης και οι συνεργάτες του μέσα σ αυτήν την οικονομική συγκυρία και ένα διχασμένο ίδρυμα που παρέλαβαν;

·         Η δική μας απάντηση, κοινής λογικής, είναι: Με σχέδιο, επιμονή, αισιοδοξία, ικανότητα, αγάπη στο ίδρυμα, αγάπη στην Κρήτη, τα Χανιά, την πατρίδα μας. Και ΔΟΥΛΕΙΑ. Πολλή δουλειά όμως.

·         Και επειδή υπάρχουν διάφορες παραπολιτικές φήμες και αιχμές για την πρόθεση του κ. Διγαλάκη να πολιτευθεί. Μήπως αξίζει να αναρωτηθούμε, τι θέλουμε επιτέλους; Για λειψανδρία ανθρώπων στην πολιτική ζωή του τόπου μας, δεν μιλάμε διαρκώς όλοι στην κοινωνία και τα κοινωνικά δίκτυα; Ανθρώπων που έχουν επαγγελματικές διακρίσεις -και μάλιστα υψηλές στην περίπτωση Διγαλάκη – ώστε να υπάρχει εγγύηση ικανότητας και συνέπειας;

·         Όταν τέτοιοι άνθρωποι- που τους ψάχνουμε με τον φανό του Διογένη- υπάρχουν, γιατί τάχα, αντί να τους ενθαρρύνουμε να βάλουν το κεφάλι τους στον  πολιτικό ντορβά, θεωρούμε κάτι σαν υστεροβουλία μια –ενδεχόμενη-θεμιτή  φιλοδοξία να προσφέρουν και στην πατρίδα τους;

·          Καταληκτικά: Συμβολική η επιλογή του Εθνικού Ιδρύματος «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος», για την παρουσίαση του απολογισμού του. Όπως και ο τίτλος του που αναφέρεται στο ΜΕΛΛΟΝ.

·         Γενικά, λοιπόν, «ο συνειρμών, συνειρμείτω» (Ελύτης). Κατά που κρίνει ότι συμφέρει τον τόπο.